モンゴル単位

2014年02月01日

時間

ゲルに太陽が差し込む位置で時間を知る。
・toonin huruund baikhad
・toonin dund baikhad
・uniin dundaas ongorch baikhad
・uniin bogsond baikhad
・khanin tolgoid hurekhees omno
・khanin tolgoid baikhad
・khanin legend baikhad
・khanin elgenees ongorch baikhad
・khanin shireet baikhad
・gazar buuj baikhad
・baga ud bolj baikhad
・jin ud bolj baikhad
・nar golloj baikhad
・ud kheviij baikhad
・udees hoishiin nar gazar baikhad
・khanin shirt baikhad
・khanin eleg ood avirch baikhad
・khanin elgend baikhad
・khanin  elgenees ongorch baikhad
・oroin nar hanin tolgoid baikhad
・khanin tolgoinoos ongorch baikhad
・uniin dund baikhad
・uniin dundaas ongorch baikhad
・uniin tolgoid hurekhees omno baikhad
・uniin tolgoid baikhad
・toonin huruund baikhad

太陽の昇降時間についても、いくつもの言い方がある。
・uuriin haranhui
・uur khayarakh
・uuriin gegee orokh
・uur tsaikh
・udshiin shar gegee
・bor gegee
・tsagaan gegee

毎日の仕事から割り出す時間もある
・odor tutmin mal belcheekh ued
・ogoloonii saamin ued
・udiin honi hotlokh ued
・hurga tavikh ued
・unee ivlekh zuur
・mori emeellekh khoorond
・tsai butsrakh zuur

自然の中での太陽の位置で時間を知る
・nar bituu baikhad
・nar uulin tolgoid tucch baikhad
・uulin suuder temdegerch baikhad
・geriin har jargaj baikhad

長さ

身体を使った単位(例:手を使った表現)
・yamkh   ・huruu   ・hoer huruu

・gurvan huruu
・muhar
・soom
・muhar too
・uzuur too
・barim
・derem
・ald

太り具合

人間の場合
・eleg ni tsaisan
・hutgani ir
・mor huruu
・uukhtei

家畜の場合(例:骨髄を使った表現)
・chomogtei
・chomoggui
・chomog ni tasarsan
・bor chomogtei
・chomogdokhn
・chomog suukh

雪の深さ

動物を使った表現
・shubuuni mor shaazgain mor(鳥の足跡くらい)
・bogiin har turuu(小型家畜の蹄くらい)
bodin khar turuu(大型家畜の蹄くらい)
sagag(馬の足首くらい)
・cagag morin tushikh(馬の足を縛る位置くらい)
bogiin kheel(小型家畜のお腹くらい)
bodin kheel(大型家畜のお腹くらい)

川の水位

馬を使った表現
・tushikh(足首の縄で縛る辺り)
・duruu(あぶみ)
・duruun senj(あぶみを取り付ける金具)
・tamga(焼印の辺り)
・tashaa(足の付け根)
・tashaan torgoi(背中)
・hulgui(足が届かない)
・hul aldakh(足を浮かす)